تفسیر علمی در «المیزان»

author

  • علی هدایت زاده
Abstract:

 بیان و نقد نظر علامه طباطبایى درباره تفسیر علمى در »المیزان« است. براى دریافت تعریف علامه از تفسیر علمى باید از تعریف تفسیر و موارد تفسیر علمى در المیزان بهره گرفت. علامه تفسیر علمى را به عنوان یکى از شیوه‌هاى تفسیر قرآن باور دارد اما به‌کارگیرى یافته‌هاى علمى به صورت مستقیم در کشف مقاصد آیات را باور ندارد. آیات باید نخست تفسیر قرآن به قرآن شوند و آن گاه از همخوانى آیه با یافته‌هاى علمى سخن به میان آید. بهره‌گیرى علامه از یافته‌هاى علمى در فهم آیات هیچ‌گونه ناسازگارى با مخالفت علامه با تفسیر حس‌گرایان و معتقدین به اصالت عمل و ماده ندارد. علامه طباطبایى تأثیر وزن در رویش گیاهان، زوجیت اشیاء، انبساط و گستردگى جهان و اختلاف شب و روز را به کمک تفسیر علمى نتیجه مى‌گیرد. تفسیر پراگماتیستى، ماتریالیستى، امپریسیزمى و پوزیتویستى از نظرگاه علامه نادرست است. روش تفسیرى علامه و نظرگاه ایشان درباره هدفمندى قرآن و ارتباط اجزاء و سوره‌ها، با تفسیر سیستمى از آیات قرآن همانندى‌هایى دارد. در نقد و بررسى تفاسیر علمى، علامه، گاه از روش‌هاى برون دینى مانند: قطعیت نداشتن، جامعیت نداشتن، ناسازگارى با سایر یافته‌هاى علمى و گاه از روش‌هاى درون دینى مانند: ناسازگارى با آیات و لغت و سیاق سود مى‌برد. بنابراین مى‌توان ادعا کرد شرایط تفسیر علمى از نگاه علامه، آن است که یافته، جامع، علمى و قطعى باشد و با آیات، سیاق و لغت ناسازگار نباشد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

ویژگیهای علمی تفسیر « المیزان»

بی تردید تفسیر کم نظیر« المیزان » از بهترین تفاسیری است که برای قرآن مجید نوشته شده است.گرچه شهرت المیزان ،بیشتر به جهت سبک ویژه آن یعنی «تفسیر قرآن به قرآن »میباشد اما باید اقرار نمود ، جامعیت مؤلف دانشمند آن در علوم عقلی و نقلی و افق فکری باز و گسترده وی ،موجب به ظهور رسیدن مشخصه هایی ممتاز و کم بدیل در این تفسیر گردیده که آن را به طور ویژه از جنبه علمی و فنی ممتاز و برجسته ساخته است ،اصالت م...

full text

ویژگیهای علمی تفسیر « المیزان»

بی تردید تفسیر کم نظیر« المیزان » از بهترین تفاسیری است که برای قرآن مجید نوشته شده است.گرچه شهرت المیزان ،بیشتر به جهت سبک ویژه آن یعنی «تفسیر قرآن به قرآن »میباشد اما باید اقرار نمود ، جامعیت مؤلف دانشمند آن در علوم عقلی و نقلی و افق فکری باز و گسترده وی ،موجب به ظهور رسیدن مشخصه هایی ممتاز و کم بدیل در این تفسیر گردیده که آن را به طور ویژه از جنبه علمی و فنی ممتاز و برجسته ساخته است ،اصالت م...

full text

ویژگیهای علمی تفسیر « المیزان»

بی تردید تفسیر کم نظیر« المیزان » از بهترین تفاسیری است که برای قرآن مجید نوشته شده است.گرچه شهرت المیزان ،بیشتر به جهت سبک ویژه آن یعنی «تفسیر قرآن به قرآن »میباشد اما باید اقرار نمود ، جامعیت مؤلف دانشمند آن در علوم عقلی و نقلی و افق فکری باز و گسترده وی ،موجب به ظهور رسیدن مشخصه هایی ممتاز و کم بدیل در این تفسیر گردیده که آن را به طور ویژه از جنبه علمی و فنی ممتاز و برجسته ساخته است ،اصالت م...

full text

جایگاه عقل در تفسیر المیزان

نیل به معارف قرآن کریم به‌‌عنوان مجموعه‌‌ای مرتبط و منسجم جز با تکیه بر تفسیر  مستند به منابع روشن و متقن میسّر نیست. از جمله مفسرانی که با بهره‌‌گیری از منابع اصیل، به‌‌ویژه حجت درونی عقل، به قله رفیع فهم معارف ناب قرآنی دست یافته‌‌اند، علامه سید محمدحسین طباطبایی است. نوشتار حاضر پس از تبیین روش تفسیری علامه طباطبایی، لزوم بهره‌‌گیری از عقل و منطق در تفسیر را بررسی کرده و سپس با تفکیک بین معان...

full text

جامعیّت تفسیر المیزان

تفسیر المیزان تألیف استاد علاّمه سیّد محمّدحسین طباطبائی، دارای سه ویژگی عمده است که آن را در بین تفاسیر شیعه و اهل سنّت ممتاز ساخته است: خلوص، جامعیّت و ابتکار. ویژگی «خلوص» پیشتر توسّط نگارنده تشریح شده است و بیان ابتکارات علاّمه در تفسیر قرآن موضوع چندین مقالة دیگر تواند بود. امّا «جامعیّت» بر حسب نگاه این مقاله دو جنبه دارد: جامعیّت محتوا و جامعیّت منابع که هریک جداگانه همراه با شواهد کافی توضیح داده‌...

full text

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023